Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) sağlam həyat tərzini qorumaq və bir çox xəstəliklərin qarşısını almaq məqsədilə duz istifadəsinə dair konkret tövsiyələr təqdim edir.
Foodinfo.az xəbər verir ki, təşkilat bildirir ki, böyük yaşlı bir insanın gündəlik duz qəbul miqdarı maksimum 5 qram (təxminən 1 çay qaşığı) olmalıdır. Bu miqdara təkcə yeməyə əlavə etdiyimiz duz deyil, həm də gündəlik qidalar vasitəsilə qəbul etdiyimiz "gizli duzlar" — konservləşdirilmiş məhsullar, çörək, pendir, kolbasa, fast-food və hazır yeməklərdəki natrium da daxildir.
Normadan artıq duz qəbulu sağlamlıq üçün təhlükəlidir. Aşağıdakı fəsadlara səbəb ola bilər:
– Arterial hipertoniya (yüksək təzyiq): Bu, ürək və damar xəstəliklərinin əsas səbəblərindən biridir.
– Ürək-damar sistemi xəstəlikləri: Artan təzyiq ürəyin yükünü artırır, infarkt və insult riskini yüksəldir.
– Böyrək funksiyalarının pozulması: Orqanizmdə artıq duz böyrəklərə düşən yükü artırır və böyrək daşlarının əmələ gəlməsinə şərait yaradır.
– Osteoporoz (sümüklərin zəifləməsi): Duzun çox istifadəsi kalsiumun orqanizmdən atılmasını sürətləndirir.
– Ödem və maye yığılması: Artıq duz bədəndə su tutulmasına səbəb olaraq şişkinliyə və narahatlığa gətirib çıxarır.
Mütəxəssislərin tövsiyələri:
1. Yeməkləri duz yerinə təhlükəsiz və təbii alternativlərlə ləzzətləndirin: limon suyu, sirkə, sarımsaq, cəfəri, keşniş, kəklikotu və digər göyərtilər həm dadlı, həm də sağlam seçimlərdir.
2. Hazır məhsulları alarkən etiketləri oxuyun – natrium (Na) miqdarı barədə məlumatlara diqqət edin.
3. Uşaqlarda və yaşlılarda duz istifadəsinə xüsusilə diqqət yetirilməlidir, çünki bu yaş qrupları duzun zərərlərinə daha həssasdır.
4. Çörək, pendir, kolbasa və digər gündəlik məhsulları az duzlu növlərlə əvəz edin.
Duz orqanizm üçün lazım olsa da, miqdarı nəzarətdə saxlanmalıdır. Gündə 5 qramı keçməmək ürək-damar xəstəliklərinin, böyrək problemlərinin və digər xroniki xəstəliklərin qarşısını almağa kömək edir.
