Qış fəslində orqanizm enerji sərfini artırır – həm istilik saxlamaq, həm də qısa gündüz saatlarına uyğunlaşmaq üçün. Foodinfo.az Sports.kz-ya istinadla xəbər verir ki, bu dövrdə kifayət qədər vitamin, zülal və faydalı yağların qəbulu xüsusilə vacibdir.
Həkim-expert Vera Serejina bildirir ki, qışda qidalanma orqanizmə enerji verməli və maddələr mübadiləsini dəstəkləməlidir. Bunun üçün qoz-fındıq və qurudulmuş meyvələr əvəzsizdir. Xüsusilə giləmeyvə, küncüt və badam faydalıdır. Onlardan ev şəraitində hazırlanan urbeç və humus kimi pastalar həm asan həzm olunur, həm də mikroelement çatışmazlığını aradan qaldırır.
Bundan əlavə, Serejina qışda yağlı dəniz balıqlarını, balıq yumurtasını, dəniz əqrəblərini və skumbriya qaraciyərini rasiona daxil etməyi tövsiyə edir. Bu məhsullar omeqa-3 yağ turşuları, A, D, E vitaminləri, həmçinin yod və sinklə zəngindir. Onlar maddələr mübadiləsini dəstəkləyir və bədənə istilik istehsal etməyə kömək edir.
Ənənəvi ət məhsulları da unudulmamalıdır. Soyuqdəymə, salsı, duzsuz donuz əti kollagen, D vitamini və B qrupu vitaminləri ilə zəngindir, soyuğa və stressə qarşı müqaviməti artırır. Yumurta isə qışda xüsusi əhəmiyyət daşıyır – tam zülal mənbəyi olmaqla yanaşı, günəş işığı çatışmazlığı zamanı cinsi hormonların səviyyəsini də dəstəkləyir.
Həkim həmçinin qidalanmaya antiviral təsiri olan məhsulları – zəncəfil və xardal kökünü əlavə etməyi tövsiyə edir. Bu məhsullar antibakterial xüsusiyyətə malikdir, ağız və bağırsaq mikroflorasını dəstəkləyir və mövsümi soyuqluqları yüngülləşdirir.
Qışda qidalanmada tərəvəzlərin də rolu böyükdür. Kələm, kök, çuğundur, balqabaq, turp və daikon qida dəyərini qoruyur. Onlardan salatlar və şorbalar hazırlamaq olar. Xüsusilə turş kələm – C vitamini və laktobakteriyalar mənbəyidir.
Həkim həmçinin göbələklərin – duzlu, qurudulmuş və ya şorbaya əlavə olunan – faydalı olduğunu vurğulayıb. Onlar zülal, B qrupu vitaminləri və mikroelementlərlə zəngindir və toxluq hissi yaradır.
Serejina qeyd edir ki, qışda tez həzm olunan karbohidratlar – çörək, peçenye, makaron – məhdudlaşdırılmalıdır. Fiziki aktivliyin az olmasına görə bu məhsullar sürətlə piy kimi yığılır və yalnız qısa müddətli enerji verir.
Nəticədə, qış rasionu balanslı olmalıdır: zülal, yağ və mürəkkəb karbohidratlar, həmçinin iltihab əleyhinə və antioksidant xüsusiyyətli məhsullar daxil edilməlidir.
