
Son illərdə dünyada olduğu kimi, Azərbaycanda da uşaqlar arasında piylənmə halları artmaqdadır. Həkimlərin sözlərinə görə, bu vəziyyət həm sağlamlıq, həm də psixoloji baxımdan ciddi risklər yaradır.
1. Hərəkətsiz həyat tərzi
Texnologiyanın geniş yayılması nəticəsində uşaqlar vaxtlarının çoxunu telefon, planşet və kompüter qarşısında keçirirlər. Açıq havada oyunlar, fiziki aktivlik əvvəlki nəsillərə nisbətən xeyli azalıb.
2. Səhv qidalanma vərdişləri
Fast-food, qazlı içkilər, şirniyyat və paketlənmiş məhsulların istifadəsi artıb. Bu qidalar yüksək kalori, amma az qida dəyərinə malikdir. Uşaqların gündəlik rasionunda tərəvəz, meyvə və sağlam proteinlərə kifayət qədər yer verilmir.
3. Valideynlərin qidalanma yanaşması
Bəzən valideynlər uşaqlar yemədikdə onları şirniyyat və ya çipslərlə yeməyə təşviq edirlər. Bu vərdiş erkən yaşdan yanlış qidalanma davranışı formalaşdırır.
4. Psixoloji faktorlar
Stress, məktəb təzyiqi, sosial adaptasiya çətinlikləri uşaqlarda emosional yeməyə səbəb ola bilər. Bu isə istər-istəməz artıq çəkiyə gətirib çıxarır.
5. Genetik meyllilik
Əgər ailədə artıq çəkili insanlar çoxdursa, uşaqlarda da piylənmə riski yüksəlir. Lakin mütəxəssislər vurğulayır ki, düzgün həyat tərzi genetik meylliliyin təsirini minimuma endirə bilər.
6. Yuxu çatışmazlığı
Az və keyfiyyətsiz yuxu iştahanı artıran hormonların balansını pozur. Bu isə uşaqların daha çox yeməsinə səbəb olur.
Pediatrlar xəbərdarlıq edir: Uşaqlıq dövründə piylənmə gələcəkdə şəkərli diabet, ürək-damar xəstəlikləri, təzyiq və oynaqlarda problemlərlə nəticələnə bilər.