
Fıstıq yağı qida piramidasında yağlar qrupuna daxil olan qoz, badam, püstə, fındıq, yumurta və yağlı toxumların daxil olduğu qoz-fındıq qrupuna daxildir.
Foodinfo.az xəbər verir ki, balanslı qidalanmaya sahib olmaq üçün tövsiyəmiz ondan ibarətdir ki, hər bir qida qrupunun istehlakında müxtəlifliyə riayət edək, yəni eyni qida məhsulundan ardıcıl istifadə etməməliyik.
Fıstıqda olan yağlar faydalı yağlar arasındadır və onların tərkibində əsasən E vitamini var və selenium, maqnezium, sink, dəmir kimi bəzi faydalı elementlər və B qrupu vitaminləri, fol turşusu kimi bəzi vitaminlər var.
Bu qidanın tərkibindəki zülalın miqdarı digər qoz-fındıqlardan daha yüksəkdir, ona görə də qida çatışmazlığından əziyyət çəkən insanlar üçün faydalı ola bilər. Amma bu qida məhsulu çərəzlər arasında ən çox yağ ehtiva edəndir, iki xörək qaşığı fıstıq yağında 207 kilokalori var, ona görə də insanlar bunu istehlak edərkən diqqətli olmalıdırlar.
Hər iki xörək qaşığı fıstıq yağında 9 qram protein, 18 qram yağ, bir qram şəkər, 6 qram karbohidrat və 30 qram lif var. Fıstıq yağının mikroelementlərinə gəlincə, digər qoz-fındıqlardan daha çox fosfor və natrium miqdarına malik olduğunu, digər tərəfdən qoz-fındıq arasında ən az E vitamini ehtiva etdiyini söyləmək lazımdır.
Fıstıq yağında ən yüksək miqdarda doymuş yağ var, bu da ürək-damar xəstələri üçün faydalı deyil, ona görə də bu qidanın davamlı olaraq istehlak edilməsi tövsiyə edilmir. Digər tərəfdən, bu qidada daha az doymamış yağ var. Qoz-fındıq istehlakının tövsiyə edilməsinin səbəblərindən biri omeqa-3 də daxil olmaqla doymamış yağları, fıstıq yağında isə az miqdarda omeqa-3 ehtiva etməsidir. Əslində, onun istehlakı bir növ bədəndə doymamış yağların balanssızlığına səbəb olur ki, bu da orqanizmdə iltihablı xəstəliklərin yaranmasına əsas verir, buna görə də iltihabi xəstəliklərdən əziyyət çəkən insanlar bu qidadan məhdud şəkildə istifadə etməlidirlər.
Digər tərəfdən, fıstıq yağının tərkibində yüksək miqdarda natrium var və onun duzu böyrək xəstəlikləri və ya təzyiqi yüksək olan insanlar üçün faydalı deyil.
Fıstıq yağı digər çərəzlərlə müqayisədə yüksək miqdarda fosfor ehtiva edir və bu yüksək səviyyədə fosfor bədəndə dəmir və sink kimi elementlərin sorulmasına mane olur. Böyrək xəstəlikləri olan insanlar aldıqları fosforun miqdarına çox diqqətli olmalıdırlar, buna görə də fıstıq yağından davamlı istifadə etməməlidirlər.
Fıstıq yağı ilə bağlı ən vacib müzakirə bu qidanın alerjenik olmasıdır. O, alerjenikdir və burun axması, dəri reaksiyaları, qaşınma, qızartı, boğaz ağrısı və həzm problemləri kimi allergik reaksiyalara səbəb olur və hətta ölümcül də ola bilər. Ona görə də ailəsində allergiya keçmişi olan insanlar bu qidadan istifadə edərkən diqqətli olmalı və əvvəlcə məhdud şəkildə bu qidanın onlarda allergiyaya səbəb olub-olmadığını yoxlamalı və birdən-birə bu qidadan çox miqdarda istehlak etməməlidirlər.
Başqa bir məqam da dərmanların qarşılıqlı təsiridir. Fıstıq yağının tərkibindəki bəzi birləşmələr qanın laxtalanmasına səbəb olur və qan laxtalanmasına qarşı dərman qəbul edən insanların bu qidadan istifadə etməsi zərərlidir.
Fıstıq yağının sənaye istehsalında saxlama müddətini artırmaq üçün palma yağı və ya hidrogenləşdirilmiş yağlardan və ya natrium benzoatdan istifadə edirlər, bu səbəbdən onun istehlakı xüsusilə uşaqlar üçün zərərli ola bilər.
Hamiləlik dövründə dəmir və sinkin müzakirəsi çox vacibdir. Fıstıq yağının tərkibində çoxlu fosfor olduğu üçün dəmirin hamiləlikdə xüsusilə vacib olduğu sinkin orqanizmdə udulmasını azaldır, ona görə də qadınlar hamiləlik dövründə bu qidadan gündəlik istifadə etməməlidirlər.
Əgər hamiləlik dövründə fıstıq yağına allergiya yaranarsa, bu, həm hamilə ana, həm də dölə zərərlidir, ona görə də bu qidadan ehtiyatla istifadə etməlidirlər, hətta ailədə allergiyası olan insanlar hamiləlik dövründə fıstıq yağından istifadə etməməli və digər qoz-fındıqlardan istifadə etməlidirlər.